قبل از اینکه این مقاله رو بخونید می تونید این فایل صوتی رو که توسط جواد اسکندری مدرس مهارت های سخنرانی و ارتباطی مجموعه ی آموزشی آوا در مورد موضوع سخنرانی ارائه شده رو بشنوید.با تجربه ای که از دوره ی سخنرانی و فن بیان کسب کردم،وقتی به شرکت کنندگان می گم که خوب حالا برای جلسه ی بعد سخنرانی ای رو به عنوان تمرین آماده و ارائه کنید اغلب می گن راجب چی؟؟؟موضوع سخنرانی چی باشه؟؟؟شما موضوع سخنرانی میدین؟؟؟اینجوری که خیلی سخته!!!

نداشتن موضوع سخنرانی مثل آشپزی می مونه که با اینکه کلی مواد غذایی در اختیار داره اما نمی دونه برای مهموناش چی درست کنه که باب میل شون باشه.شما هم شاید کلی حرف برای گفتن داشته باشید اما سوال اینجاست که آیا مخاطبان از موضوع سخنرانی شما خوششون میاد؟

فرض کنیم تعداد نامحدودی موضوع سخنرانی آماده برای انتخاب دارید، اما چند راهکار وجود داره که می تونه به شما در محدود کردن گزینه ها کمک کنه. برای انتخاب موضوع سخنرانی مناسب، باید دانش و علایق و همچنین مخاطبان و هدف خود را در نظر بگیرید. دراین مقاله همراه من باشید تا با بررسی چند نکته شما رو در انتخاب موضوع سخنرانی تون کمک کنم.

1. مناسبت ها رو در نظر بگیرید:

مناسبت سخنرانی می تواند کمک زیادی به شما در تعیین موضوع داشته باشه. موضوع سخنرانی شما بسته به اینکه جشن مناسبتی باشه، یا صرفاً سرگرم کننده باشه، برای مهمانی ،کلاس آموزشی، مناسبت تقویمی یا ملی میهنی و یا مناسبت حرفه ای شما مثل افتتاحیه نمایشگاه، رونمایی از یک دست آورد و یا غیره باشه متفاوت خواهد بود.خیلی اوقات از مناسبت های تقویمی و به روز غافل هستیم که می تونه به ما سرنخ خوبی برای انتخاب موضوع سخنرانی بده.

2. هدفتون رو درست بشناسید:

شاید هیچ وقت در حالت عادی به قدرت نور خورشید فکر نکرده باشیم تا زمانی که با ذره بین نور خورشید رو در یک نقطه متمرکز کنیم، برای داشتن سخنرانی اثرگذار هم هیچ وقت نباید از هدف گذاری غافل باشیم.داشتن هدف باعث میشه تا درباره موضوع سخنرانی پراکنده گویی نکنیم.

یک سخنرانی خوب می تونه اهدافی داشته باشه که فقط راجب اون صحبت می کنه و از پراکنده گویی به دوره.درست مثل یک سیبل،که شما فقط نقطه ی مرکزی رو نشانه میری.داشتن هدف در سخنرانی هم یعنی همین که در مورد هدف موضوعتون صحبت کنید نه چیز دیگه ای.

یک سخنرانی میتونه اهدافی داشته باشه مثل :

• اطلاع رسانی و آگاهی بخشی
• ترغیب کردن برای انجام یک کار
• سرگرمی
• آموزشی
• الهام بخشیدن و انگیزشی
• فروش یک محصول 
• و…

3. از بین موضوعاتی که در ذهن دارید حذف و گلچین کنید:

اگر می خواهید موضوع سخنرانی متناسب با هدف خود و متناسب با مناسبت انتخاب کنید ، باید قبل از شروع، تمام ایده های که در ذهن تون دارید رو بنویسید ، و یک به یک شروع به حذف موضوعاتی کنید که مناسب با هدف شما نیست. خوب لابد می پرسید چطوری حذف کنیم:

• موضوعات پیچیده انتخاب نکنید که بیان کردن اون برای مخاطب سخت باشه.اگر موضوع سخنرانی رو به قدری پیچیده انتخاب کنید که در زمان کم و بدون پاورپوینت یا نمودار توضیح داده بشه ، مخاطب خودتون رو از دست خواهید داد.
• موضوعی رو هم انتخاب نکنید که آنقدر ساده و پیش پا افتاده باشه که مخاطب شما فقط در عرض یک یا دو دقیقه بتواند آن را درک کند. اگر مبحث شما آنقدر اساسی نباشه؛ پس از گفتن چند جمله به تکرار خواهی افتاد و  علاقه مخاطبان خود را نیز از دست خواهید داد. 
• موضوعاتی که خیلی بحث برانگیز هستند،ریسک بالایی دارند سعی کنید اون ها رو هم انتخاب نکنید

4. میزان دانش مخاطبان رو هم در نظربگیرید:

مثلاً اگر در حال سخنرانی برای گروهی از نویسندگان ادبی یا حرفه ای هستید ، پس می تونید به راحتی از اصطلاحات ادبی استفاده کنید در حالی که اگر با گروهی صحبت می کنید که شناخت کمی از نوشتن وادبیات دارند ، از ارجاع دادن آنها به مطالب ادبی و به کاربردن اصطلاحات خاص خودداری کنید.

یادمه در دوره ی سخنرانی و فن بیان خانمی در مورد بررسي رابطه سندرم تیک توره و اضطراب با اختلال یادگیری در دانش آموزان صحبت کردن که همه ی ما مات و مبهوت بودیم که این چی هست اصلاً.

یا برعکس بعضی از موضوعات سخنرانی اینقدر ساده و پیش پا افتاده ارائه می شن که چیزی به مخاطب اضافه نمی کنن و فقط جنبه توضیحی دارن.مثلاً بعضی ها موضوع سخنرانی شون در مورد رژیم گرفتنه و میگن ورزش خیلی تاثیر داره و تغذیه مناسب…یعنی واقعا کسی هست که اینو ندونه؟

5. حتماً نیازها و علایق مخاطبان خودتون رو در نظر بگیرید:

قبل از شروع سخنرانی،خودتون رو به جای مخاطب خود قرار داده و لیستی از تمام مواردی را که مخاطب به آنها اهمیت می ده ، تهیه کنید. مخاطبان نوجوان نسبت به مخاطبان بزرگسال یا میانسال به چیزهای بسیار متفاوتی اهمیت می دهند.اگربه موضوع سخنرانی فقط، شما علاقه داشته باشید و به علایق و سلایق مخاطب توجهی نکنید آنها خسته و بی انگیزه می شوند.

6. اطلاعات جمعیتی مخاطبان خودتون رو در نظر بگیرید:

دانستن سن ، جنسیت ، فرهنگ،شغل و… در مخاطبان می تونه به تأثیرگذاری موضوع سخنرانی شما کمک کنه. اگر بیشتر مخاطبان شما بیش از 65 سال سن دارند ، پس در مورد مد روز سخنرانی نکنید. همین طور اگر بیشتر مخاطبان شما زیر 20 سال هستند ،در مورد پس انداز برای بازنشستگی صحبت نکنید.

• به عنوان مثال ، در بین مخاطبان شما تعداد آقایان بیشتر از زنان است ، پس بهتر است یک موضوع سخنرانی خنثی از جنسیت انتخاب کنید.
• همچنین باید در نظر بگیرید که مخاطبان شما از کجا هستند. یک موضوع سخنرانی خاص ممکن است برای شخصی که از مرکز کشور مثلا تهران است بیش از شخصی که از یک شهر محروم دور افتاده باشد جالب است یا بالعکس.

7. موضوعی را انتخاب کنید که به آن علاقه دارید:

اگر موضوع سخنرانی رو انتخاب کنید که بهش علاقه زیادی داشته باشید ، در این صورت مخاطبان شما می تونن اشتیاق شما را ببینند و احساس کنن. همچنین این امر باعث ایجاد هیجان در تولید ایده برای سخنرانی و ارائه سخنرانی می شه.

• اگر فقط مقدار محدودی گزینه دارید و نمی توانید چیزی را انتخاب کنید که واقعاً به آن علاقه دارید ، حداقل باید چیزی را که دوست دارید یا به آن علاقه دارید انتخاب کنید تا نوشتن و ارائه سخنرانی برای شما راحت تر و لذت بخش تر شود.

8. موضوعی رو انتخاب کنید که در موردش آگاهی دارید:

اگر در یک کنفرانس حرفه ای سخنرانی می کنید ، منطقی است که موضوع سخنرانی تون رو طوری انتخاب کنید که در آن تخصص دارید تا بتونید به سخنرانی خودتون اعتبار بدید.حتی اگر در یک محیط حرفه ای سخنرانی نمی کنید ، باز هم باید موضوعی رو که خیلی درباره اش می دونید انتخاب کنید، حالا می خواد فوتبال یا آشپزی باشه یا کارآفرینی.

حتی می تونید لیستی از مواردی که در موردش آگاهی دارید ، اعم از خانواده ، شغل ، سیاست ، باغبانی ، حیوانات خانگی یا مسافرت ،کارآفرینی،و… تهیه کنید.

9.موضوعات به روز انتخاب کنید:

سعی کنید موضوع سخنرانی رو جوری انتخاب کنید که این روزها بیشتر در زندگی مردم و مخاطبان شما در جریان است که بارها و بارها در اخبار آماده و می تونید ازش به عنوان موضوعی مناسب برای سخنرانی استفاده کنید.

دیل کارنگی درکتاب آیین سخنرانی خودش میگه: همیشه یه دفترچه همراه دارم تا از اتفاقات،صحبت ها ،نظرات و مشاهدات پیرامونم یادداشت برداری کنم و موضوع سخنرانی و متن سخنرانیم رو براساس اون تنظیم کنم.

• مقالات ملی و محلی محبوب رو بخوانید ، رادیو گوش کنید و اخبار رو تماشا کنید تا ببینید مردم در مورد چه چیزی صحبت می کنند و واکنش مردم نسبت به این وقایع چگونه است

10.موضوعی که تجربه ی شخصی شما باشه:

اگر فضا و شرایط ایجاب کرد می تونید درباره ی تجربه ی شخصی در زندگی خودتون رو به عنوان موضوع سخنرانی انتخاب کنید. فقط مطمئن بشید که اطلاعات اون قدر شخصی نیستند که باعث سردرگمی و عدم درک مخاطب بشن یا موضوع اونقدر به شما نزدیک باشه که بدون احساساتی شدن ،می تونید در موردش صحبت کنید. به قول یکی از دوستان تجربه های شخصی تنها موضوعاتی هستند که گوگلی نیستند.